ΤΟ «ΓΚΑΡΓΙΟ» ΣΑΝ ΜΕΣΟ ΑΝΤΛΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΤΑ ΠΗΓΑΔΙΑ

 

       Για να γίνεται η άντληση του νερού από τα ρηχά πηγάδια λιγότερο κοπιαστική οι χωριανοί χρησιμοποιούσαν, όπως προαναφέραμε, ένα πρωτόγονο μηχανισμό, το «γκάργιο*». Ο μηχανισμός αυτός στηριζόταν στο νόμους της φυσικής των μοχλών, που το υπομόχλιο βρισκόταν ανάμεσα στην αντίσταση και στην δύναμη, (μοχλοί πρώτου τύπου), και αποτελείτο: α) από ένα κεντρικό ξύλινο δοκάρι μικρού πάχους, προερχόμενο από σκληρό και άκαμπτο ξύλο (συνήθως καστανιάς) μήκους πέντε έως έξι μέτρων περίπου. Στην μια άκρη του δοκαριού ήταν δεμένη μια τρύπια πέτρα, βάρους δέκα κιλών περίπου, ενώ στην άλλη άκρη του, που «έβλεπε» τον ουρανό, ήταν δεμένο το «γκαριόξυλο». β) Ένα όρθιο ξύλινο υποστήριγμα σε σχήμα κεφαλαίου Π, ύψους ενός περίπου μέτρου, (υπομόχλιο), πάνω στο οριζόντιο τμήμα του οποίου κινιόταν περιστροφικά μέχρι άνοιγμα γωνίας 250 μοιρών περίπου, το κεντρικό ξύλινο δοκάρι του «γκάργιου». Το υποστήριγμα αυτό προερχόταν πολλές φορές και από μια μεγάλη διχάλα ξύλου καστανιάς, ήταν δε εγκατεστημένο δίπλα από το χείλος του πηγαδιού. γ) από ένα άλλο ξύλο καστανιάς, (το «γκαργιόξυλο»), μικρού σχετικά πάχους και μήκους τριών μέτρων περίπου. Το ξύλο αυτό ήταν δεμένο με σκοινί στην μια άκρη του κεντρικού ξύλινου δοκαριού του «γκάργιου». Στην άλλη άκρη του «γκαριόξυλου» ήταν δεμένος ο κουβάς, που βουτούσαν στο νερό του πηγαδιού και έβγαζε το νερό από το πηγάδι.

Ο νοικοκύρης του περιβολιού όταν ήθελε να αντλήσει νερό από το πηγάδι, για να ποτίσει το περιβόλι του, στεκόταν πάνω από τα χείλη του πηγαδιού και έπιανε με τα δυο του χέρια το «γκαριόξυλο» και το τραβούσε προς τα κάτω, μέχρις ότου ο κουβάς, που ήταν δεμένος στην άκρη του ξύλου, να βυθιστεί μέσα στο νερό του πηγαδιού. Καθώς τραβούσε το «γκαριόξυλο» για να το βουτήξει με τον κουβά μέσα στο πηγάδι, παρέσυρε και κατέβαινε μέχρι την οριζόντια θέση και το κεντρικό δοκάρι του «γκάργιου» στην άκρη του οποίου, όπως προαναφέραμε, ήταν δεμένο το «γκαργιόξυλο».

Μόλις γέμιζε ο κουβάς με νερό, ο χειριστής του «γκάργιου» σήκωνε το γκαριόξυλο μαζί με τον κουβά μέσα από το πηγάδι με μεγάλη όμως ευκολία, αφού την προσπάθειά του αυτή υποβοηθούσε σε μεγάλο βαθμό το αντίβαρο με την πέτρα (αντίσταση) που ήταν δεμένη στην άλλη άκρη του κεντρικού δοκαριού του μηχανισμού. Άδειαζε το νερό από τον κουβά μέσα στο αυλάκι και έπειτα επαναλάμβανε πολλές φορές την ίδια διαδικασία που περιγράψαμε παραπάνω, βγάζοντας το νερό από το πηγάδι, για να ποτίσει το περιβόλι του.

                                                                      Γιώργος Στυλ.Σκλημπόσιος - Μασκλινιώτης