ΠΑΣΧΑΛΙΝΕΣ   ΕΥΧΕΣ

         Σε όλους τους συγχωριανούς μας και τους  απανταχού της γης Μασκλινιώτες, ευχόμαστε «Χρόνια πολλά».

     Ο Κύριος, που τούτες τις Άγιες ημέρες ανεβαίνει εκουσίως το φρικτό Γολγοθά Σταυρούμενος, για να ξεπλύνει τις αμαρτίες του ανθρώπινου γένους και κατεβαίνει στον Άδη για να τον συντρίψει με την ένδοξό του Ανάσταση, να χαρίζει σε όλους υγεία, προκοπή και πιο χαρούμενες ημέρες.

   Και ο πολιούχος  του χωριού  ο Αη - Γιώργης μας, να σκέπει και να προστατεύει το χωριό μας και καθένα από μας, που επικαλείται την βοήθειά του.

  «Καλό Πάσχα» σε όλους και «χρόνια πολλά» στους εορτάζοντες την ονομαστική τους εορτή συγχωριανούς μας.                                                                                                                                               Γιώργος  Στυλ. Σκλημπόσιος

 

Ο ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Η ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΗΓΙΩΡΓΗ  ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΤΕΛΗ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ 1960

      Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960, όταν ηλεκτροφωτίστηκε το χωριό μας από τη Δ.Ε.Η., στην εκκλησία του ΑηΓιώργη, ο φωτισμός της τη νύχτα ήταν σχεδόν ανύπαρκτος. Προπολεμικά τις νύχτες που τελούνταν οι ακολουθίες των Χριστουγέννων, των «Χαιρετισμών» και  της Μεγάλης Εβδομάδας, ο φωτισμός της εκκλησίας  γινόταν με τα κεριά. Η παρακολούθηση των ιερών ακολουθιών εκείνη την εποχή τις νυχτερινές ώρες αποτελούσε Θεία μυσταγωγία. Μόνο το τέμπλο της εκκλησίας φωτιζόταν αχνά από το φως των καντηλιών και τα κεριά των μανουαλιών που λειτουργούσαν με λάδι. Ο παπάς και οι ψαλτάδες διάβαζαν τα ιερά βιβλία κρατώντας στο χέρι τους μικρές λαμπάδες, ενώ οι πιστοί ήταν κινούμενες σκιές μέσα στην εκκλησία και μόνο τα πρόσωπά τους φωτίζονταν από την μικρή φλόγα των κεριών, που πολλοί κρατούσαν στο χέρι τους. Με την πάροδο όμως του χρόνου, από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, η εκκλησία άρχισε δειλά – δειλά να ηλεκτροφωτίζεται  από την ηλεκτρογεννήτρια του παρακείμενου ελαιοτριβείου του Ευάγγελου Διαμαντάκου (Μακρέκο), με δύο - τρείς ηλεκτρικούς λαμπτήρες που ήταν τοποθετημένοι πάνω στους πολυελέους της εκκλησίας. Μερικοί ακόμα λαμπτήρες στηριγμένοι πάνω σε κολώνες φώτιζαν το δρόμο από αυτό το λιοτρίβι μέχρι την πόρτα της εκκλησίας, μια απόσταση διακοσίων μέτρων περίπου. Αργότερα κατασκευάστηκαν ηλεκτρικές εγκαταστάσεις στο εσωτερικό της εκκλησίας και στον αύλειο χώρο της, τοποθετήθηκαν δεκάδες ηλεκτρικοί λαμπτήρες σε όλους τους χώρους της εκκλησίας αφού η ηλεκτροδότηση γινόταν από πετρελαιοκίνητη μηχανή με ηλεκτρογεννήτρια που στο μεταξύ προμηθεύτηκε η επιτροπή της εκκλησίας και έπαιρνε μπροστά χειροκίνητα (με μανιβέλα). Αυτή αρχικά στεγάζονταν σε παράπηγμα, δίπλα στο πηγάδι του ΑηΓιώργη και χρησιμοποιήθηκε παράλληλα για την άντληση νερού από αυτό, ενώ στη συνέχεια στεγάστηκε σε πλινθόκτιστο δωμάτιο που δεν υπάρχει πιά, εφαπτόμενο στο παλιό χωνευτήρι, το σημερινό παρεκκλήσι του Αγίου Λαζάρου.

Παλαιότερα ο χώρος της εκκλησίας  θερμαινόταν με δύο μεγάλες ξυλόσομπες που τις άναβαν και τις τροφοδοτούσαν με ξύλα κατά την διάρκεια της Θείας λειτουργίας και των άλλων θρησκευτικών ακολουθιών  η νεωκόρα και οι επίτροποι της εκκλησίας. Η μια ήταν στημένη δίπλα από το αριστερό ψαλτήρι και η άλλη κάτω από τον άμβωνα. Αλλά πόσο να ζεστάνουν κι’ αυτές ένα τόσο μεγάλο χώρο! Ήταν η εποχή που και τα δάπεδα της εκκλησίας δεν ήταν στρωμένα με χαλιά, όπως σήμερα. Οι χωριανοί που αποφάσιζαν να εκκλησιαστούν τις χειμωνιάτικες ημέρες και τα βράδια του Μεγαλοβδόμαδου φορούσαν τα πιο βαριά πανωφόρια τους και δεν τα έβγαζαν σε όλη τη διάρκεια των ιερών ακολουθιών. Και ο αείμνηστος παπαΓιάννης Χάλιας, που ήταν προχωρημένης ηλικίας, τον θυμάμαι όταν πήγαινα «παπαδάκι» να τον βοηθήσω στο Ιερό της εκκλησίας, να είναι ντυμένος και αυτός με μάλλινα ρούχα σαν το «κρεμμύδι» μέσα από τα άμφιά του. Προσπαθούσε να ζεσταθεί με ένα μαγκάλι κάρβουνα, που τα άναβε ο γιός του ο Τάκης. Εκεί ζέσταινε σε ένα μπρίκι και το νερό –το «ζέον» -για τη Θεία κοινωνία, ενώ με τα αναμμένα κάρβουνα τροφοδοτούσαμε με την τσιμπίδα κάθε τόσο το θυμιατήρι του, όταν επρόκειτο να θυμιάσει το εκκλησίασμα.

 Κάποτε όμως τα «πέτρινα» χρόνια πέρασαν. Εξηλεκτρίστηκε το χωριό και η εκκλησία μας. Εκατοντάδες ηλεκτρικοί προβολείς  και λαμπτήρες εκπέμπουν άπλετο φως σε κάθε γωνιά της και στα προαύλια. Οι ξυλόσομπες αντικαταστάθηκαν με σύγχρονο κεντρικό σύστημα θέρμανσης.  Η δαπάνη της ηλεκτρικής εγκατάστασης και του σύγχρονου συστήματος θέρμανσής της είναι δωρεά ευσεβών συγχωριανών μας, που είναι εγκατεστημένοι σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας ή στο εξωτερικό, αλλά δεν ξεχνούν ποτέ τον τόπο που γεννήθηκαν και πέρασαν τα παιδικά τους χρόνια.

                                                                                                 Γ.Σ.Μασκλινιώτης

 

                                                              Π   Ε   Ν   Θ   Η  

      Έφυγε  πρόωρα  από κοντά μας και  ο συγχωριανός μας Γιώργης Αθανασίου Κατσιάβος, ετών 71,  που ζούσε τα τελευταία χρόνια μόνιμα στην Αθήνα. Στους οικείους  του εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια, δεόμενοι εκ βάθους ψυχής προς τον «Κύριο των πάντων» να τον αναπαύσει και να κατατάξει την  ψυχή του  σε «χώρα ζώντων». Γιώργη,  καλό σου ταξίδι και το Μασκλινιώτικο χώμα που θα σε σκεπάσει να είναι ελαφρύ.

Εθελοντικος καθαρισμός σχολείου

 Ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Ελαιοχωρίου την Κυριακή 10 Απριλίου 2022 και ώρα 10:30  προσκαλεί τους μικρούς μας φίλους, στα πλαίσια του εθελοντισμού, στον χώρο του δημοτικού σχολείου για να γίνει καθαρισμός του χώρου . Φυσικά είναι και οι γονείς ευπρόσδεκτοι!!! Μετά το πέρας των εργασιών θα μεταβουμε στο γραφείο του συλλόγου για να ξεδιψασουμε και ύστερα θα γίνει συζητηση - ενημέρωση στους γονείς και στα παιδιά για το πως ο ΦΟΕ έχει δρομολογήσει την δημιουργική απασχόληση των παιδιών εν όψει καλοκαιριού! Φυσικά  πιο σημαντικό θέμα είναι να ακούσουμε προσεκτικά τα θέλω των παιδιών.

Σας περιμένουμε!!!

 

                                      ΚΤΗΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ  ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΗΓΙΩΡΓΗ     

  

    O ΑηΓιώργης ήταν ανέκαθεν προστάτης και πολιούχος του χωριού μας. Η εκκλησία που είχε κτιστεί προς τιμή του, σε μικρό βεβαίως μέγεθος, υπήρχε στο σημείο εκείνο που βρίσκεται τώρα από της συστάσεως του οικισμού, χωρίς να είναι δυνατός ο ακριβής προσδιορισμός της χρονολογίας κτίσεώς της. Η εκκλησία είναι βέβαιο ότι κτίστηκε την δεκαετία του 1850.Αυτό  αποδεικνύεται  από τα εξής: Α) Στα 1851 ο Έλληνας λόγιος Ιάκωβος Ραγκαβής, αναφερόμενος στα Καστριτοχώρια, σημειώνει για πρώτη φορά το όνομα του χωριού μας «Μάσκλινα – θέσις ολίγον κατωκημένη» και συμπληρώνει πως ήταν οικισμός που είχε αρχίσει να δημιουργείται και να οργανώνεται. Β) Η χρονολογία  ιστόρησης των εικόνων του τέμπλου της παλιάς εκκλησίας του ΑηΓιώργη που φυλάσσονται σήμερα στο ναό είναι η 1859  . Η χρονολογία ιστόρησης της κάθε εικόνας αναγράφεται στο κάτω δεξί μέρος της. Από τα παραπάνω σαφώς προκύπτει τόσο η χρονολογία έναρξης της οργανωμένης δημιουργίας του οικισμού, όσο και η περίοδος κτίσεως της εκκλησίας.

    Σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες κατοίκων του χωριού η μοναδική είσοδος της εκκλησίας αυτής είχε μικρό ύψος και άνοιγμα, το δε δάπεδό της ήταν χαμηλότερο από την επιφάνεια του εδάφους, κατά το πρότυπο θεμελίωσης των εκκλησιών που ανεγείροντο επί Τουρκοκρατίας, με αιτιολογία την αδυναμία εισόδου εφίππων τούρκων εντός των εκκλησιών. Για να μπουν μέσα οι προσκυνητές κατέβαιναν τρία - τέσσερα σκαλοπάτια, ενώ το ιερό της βρισκόταν μόλις είκοσι εκατοστά υπερυψωμένο από το δάπεδο του κυρίως ναού. Το 1906 οι κάτοικοι αποφάσισαν, με δικά τους έξοδα, να αναγείρουν στο ίδιο σημείο και περιμετρικά του μικρού ναού, νέο περικαλλή, έχοντας όμως σαν αφετηρία την Αγία Τράπεζα του παλαιού, που είχε ήδη εγκαινιασθεί και την οποία διατήρησαν. Συνέχισαν μόνο το κτίσιμο της βάσης της για να υπερυψωθεί στο σημείο που είναι σήμερα. Διακρίνεται ακόμη και τώρα η συνέχιση της τοιχοποιίας της βάσης της Αγίας Τράπεζας στο σημερινό της ύψος που αποδεικνύει τα παραπάνω. Άρχισαν λοιπόν να σκάβουν θεμέλια γύρω από αυτή την μικρή εκκλησία, σε οικοπεδική έκταση που παραχώρησε για το σκοπό αυτό ο συγχωριανός μας Ηλίας Αντωνάκος.

    Η εκκλησία είναι τρίκλιτη και κτίστηκε από μαστόρους των οικογενειών Φαρμασόνη και Τάμπαρη από  την Αγία Σοφία και του Καράτουλα αντίστοιχα, με προσωπική εργασία των κατοίκων του χωριού. Είναι χτισμένη  στο ίδιο επίπεδο με το έδαφος της γύρω περιοχής, με πελεκητή πέτρα σε κανονικά ορθογώνια σχήματα, που η εξόρυξή της έγινε από το λατομείο, που βρισκόταν στην τοποθεσία «καμίνι» στο «παλιοκρόπι» και μεταφερόταν στο χώρο ανέγερσής της με κάρο που το έσερναν άλογα και το οδηγούσαν οι Μασκλινιώτες Καραπάνος και Λύγδας ή Βοϊδόνυχας. Το κάρο το είχε φέρει από τη Σπάρτη, για το σκοπό αυτό, ο  επίτροπος της εκκλησίας Δημήτρης Μέγγος και απομεινάρια του υπήρχαν εγκαταλελειμμένα στο βορινό προαύλιό της μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1950.Το ιερό της εκκλησίας απέχει τρία σκαλοπάτια, είκοσι εκατοστών περίπου το καθένα,  πάνω από το δάπεδο του κυρίως ναού.

     Οι επίτροποι, επειδή αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσκολίες κατά την έναρξη αλλά και την συνέχιση του έργου, μετήρχοντο διάφορες μεθόδους για την εξοικονόμηση χρημάτων. Είχαν τοποθετήσει στα ελαιοτριβεία του χωριού μεγάλα δοχεία και συνέλλεγαν ποσότητες λαδιού από τους παραγωγούς - κατοίκους του χωριού την περίοδο της ελαιοσυλλογής, συνέλλεγαν δέρματα από τα ζώα που έσφαζαν οι κάτοικοι κατά την διάρκεια του έτους, μάζευαν ποσότητες μούστου την περίοδο του πατήματος των σταφυλιών και όσα προϊόντα συνέλλεγαν, στην συνέχεια τα εκποιούσαν, τα δε χρηματικά ποσά τα διέθεταν για την ανέγερση της εκκλησίας. Πουλούσαν ακόμη και δύο φορές τα αποκέρια στο παγκάρι της εκκλησίας ενώ έκαναν ακόμη και εράνους για την εξοικονόμηση χρημάτων για την χρηματοδότηση του έργου. Μάλιστα μια χρονιά οι Μασκλινιώτες για να εξοικονομήσουν χρήματα για την ανέγερση της εκκλησίας είχαν νοικιάσει για βόσκηση τα χωράφια τους σε ολόκληρη της περιοχή του Σαμονιού στον Ευγένη τον Ατζινά που είχε κοπάδια πρόβατα και το χρηματικό ποσό που εισέπραξαν το παρέδωσαν στην επιτροπή της εκκλησίας και χρησιμοποιήθηκε για την συνέχιση του έργου της ανέγερσης

   Το τέμπλο της  κατασκεύασε το 1915, τεχνίτης από την Τρίπολη είναι κτιστό με πέτρα και γύψινο στην μπροστινή όψη του, κτισμένο εξήντα περίπου εκατοστά ψηλότερα από το δάπεδο του κυρίως ναού,  ενώ τα μάρμαρα στις πόρτες τα τοποθέτησε ο Γιώργης Κόλλιας από το Καστρί. Η αποπεράτωση της εκκλησίας έγινε την παραπάνω χρονολογία. Τότε κατεδαφίστηκε και η παλιά μικρή εκκλησία του Αγίου που υπήρχε στο εσωτερικό της σημερινής. Η  εκκλησία αυτή ξεκίνησε να χτίζεται σε ρυθμό βασιλικής με τρούλο και τούτο αποδεικνύεται από τις υφιστάμενες κολώνες εντός του ναού, που θα τον στήριζαν. Για άγνωστους όμως λόγους, πιθανώς οικονομικούς, τελικά οικοδομήθηκε σε ρυθμό τρίκλιτης  Βασιλικής χωρίς τρούλο με δίρριχτη στέγη, σε σχήμα ορθογώνιο. Το οικόπεδο του αλωνιού της εκκλησίας παραχωρήθηκε από την οικογένεια Κουρβετάρη.

 Το 1938 μετεφέρθη στην Αθήνα η εικόνα του ΑηΓιώργη, που βρίσκεται σήμερα στο τέμπλο της εκκλησίας, για την επένδυση της αγιογραφίας με ασήμι (να της φορέσουν πουκάμισο). Όταν επεστράφη έτοιμη στο χωριό, ήταν Μεγάλη Παρασκευή, παραμονές του Πάσχα, και στο σταθμό του τραίνου συγκεντρώθηκε όλο το χωριό με τα λάβαρα και τα εξαπτέρυγα, για την υποδοχή της. Η εικόνα του Αγίου που βρισκόταν στο τέμπλο της παλιάς μικρής εκκλησίας που κατεδαφίστηκε και φέρει χρονολογία ιστόρησης το έτος 1859, φυλάσσεται στο σκευοφυλάκιο του ναού, μαζί με τις άλλες εικόνες του τέμπλου. Τίθεται για προσκύνημα μόνον την ημέρα που τιμάται η μνήμη του, οπότε και γίνεται η περιφορά της μέσα στο χωριό. Εκεί,  εκτός των εικόνων του παλαιού ναού, των  άλλων κειμηλίων και ιερών λειψάνων, φυλάσσονται και τα στέφανα, με τα οποία ο ιερέας «στεφάνωνε» παλαιότερα τα ζευγάρια των συγχωριανών μας που έρχονταν «εις γάμου κοινωνίαν». Αυτά είναι μεταλλικά σε σχήμα καλογερικού σκούφου με σκαλίσματα στην εξωτερική τους επιφάνεια και αποτελούν αντίγραφα εκείνων που έφεραν επί της κεφαλής τους οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες. Το κάθε ένα αποτελείται από μια κυκλική μεταλλική λωρίδα που τοποθετείτο οριζόντια επί της κεφαλής του νυμφευόμενου και δύο άλλες κάθετες μεταλλικές λωρίδες σε ημικύκλιο, καρφωμένες σταυροειδώς από τις άκρες τους στην περιφέρειά του.

Αμέσως μετά την αποπεράτωση της εκκλησίας το1915 τον πρώτο πολυέλεο αφιέρωσε στο ναό ο επίτροπος Δημήτρης Μέγγος. Αυτός υπηρέτησε την εκκλησία από αυτή τη θέση, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης στον ΑηΓιώργη για την βοήθειά του στην επί δεκατέσσερα χρόνια κατάκοιτη γυναίκα του. Μαζί με τον Νικολή Μακρή υπηρέτησαν επί τριάντα έξι χρόνια  την εκκλησία από την θέση του επίτροπου και ήταν διορισμένοι από τον Νομάρχη. Πολύ αργότερα, την δεκαετία του 1960, το μεσαίο μεγάλο πολυέλεο που κρέμεται σήμερα, αφιέρωσε ο συγχωριανός μας Πέτρος Δασκολιάς. Τον σημερινό επιτάφιο αφιέρωσε το ζεύγος Ραμμόγιανη από το Καστρί, αυτοί που με δαπάνες τους ανήγειραν και τα δύο εξωκκλήσια του χωριού, τον ΑηΔημήτρη και την Αγ. Τριάδα. Την αναπαράσταση της σταυρώσεως του Κυρίου, στον δυτικό πρόναο της εκκλησίας, κατασκεύασαν και αφιέρωσαν στην εκκλησία οι αδελφοί Ιωάννης και Παναγιώτα Χουγιάζου, καθώς και τις δύο καμπάνες, που βρίσκονται μαζί με την μεγάλη καμπάνα στο καμπαναριό της εκκλησίας.

 Το εσωτερικό της εκκλησίας κοσμείται  με τεράστιους πολυελέους, επάργυρα καντήλια, χρυσοκέντητα λάβαρα, φορητές εικόνες, ιερά σκεύη και με σύγχρονη επίπλωση. Μέχρι πρότινος η ιστόρησή της  είχε γίνει με μεγάλες φορητές ξύλινες εικόνες. Τελευταία  οι ξύλινες εικόνες που κρέμονταν στους  τοίχους της εκκλησίας αντικαθίστανται σταδιακά με αγιογραφίες – τοιχογραφίες Βυζαντινής τεχνοτροπίας. Ολόκληρος ο εξοπλισμός και ο διάκοσμός της είναι αφιερώματα ευλαβών συγχωριανών μας που βρίσκονται στο χωριό, σε άλλες πόλεις της πατρίδας μας και στο εξωτερικό.- 

                                                                                 Γ.Σ. Μασκλινιώτης