Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΑΝΟΣ

      Σε μικρή απόσταση από το χωριό μας, στην περιοχή της Κουμπίλας, κυλάει τα  νερά του ο ποταμός Τάνος. Εκεί είναι και η συμβολή του με το Βαγιόρεμα, που ξεκινάει από το χωριό. Είναι  χείμαρος ή «ξεριάς» όπως αποκαλούν οι κάτοικοι των Καστριτοχωριών. Έχει τις πηγές του στο βόρειο μέρος του Πάρνωνα και μαζεύει τα νερά  από τα γύρω ρέματα  της περιοχής του Καστριού. Τους περισσότερους μήνες του χρόνου κατεβάζει λίγο νερό μέχρι τα γεφύρια της Γαλτενάς  και από εκεί και κάτω μέχρι τον κάμπο της Θυρέας είναι ξεροπόταμο. Πολλά νερά κατεβάζει λίγες φορές, όταν βρέχει δυνατά στα Καστριτοχώρια  και όταν λιώνουν τα χιόνια πάνω στον βόρειο Πάρνωνα. Τότε κατεβάζει τεράστιες ποσότητες  από νερά, υπερχειλίζει ,κυρίως στις εκβολές του  και πλημμυρίζει τον κάμπο των Δολιανών και του Άστρους. Τα Καστριτοχώρια είναι απλωμένα στο αριστερό μέρος  του ποταμιού, μέχρι την περιοχή του Κοκκινόβραχου, εκεί που είναι σκαρφαλωμένο το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου. Από εκεί και κάτω κοντά  στις όχθες του είναι απλωμένα . Αριστερά είναι χτισμένοι οι οικισμοί Άγιος Γεώργιος, Ντουμινά, Κουμπίλα, Αγια Σοφιά και Μάσκλινα  ενώ δεξιά του είναι το Μελίσσι, η Γαλτενά, ο Στόλος, το Φούντωμα κλπ. Μόλις το ποτάμι περάσει την περιοχή της Κουμπίλας, που εκεί  συμβάλει με τους ξεριάδες  που έρχονται από τις υπώρειες του Αρμακά , της Αγίας Σοφίας και της Μάσκλινας, φαρδαίνει  και συνεχίζοντας μπαίνει στον κάμπο του Άστρους.

   Σε  όλο το διάβα του ποταμιού  έχουν στηθεί πέντε γεφύρια  που ενώνουν τις όχθες του και επιτρέπουν την επικοινωνία των κατοίκων των χωριών που έχουν κτιστεί στο ανατολικό και δυτικό μέρος του. Είναι: α) το Μπερνοριάνικο γεφύρι β)το γεφύρι στην «καλογερική λάκα» δίπλα από το Τσερβάσι  γ)το γεφύρι του  «ΑηΓιώργη» δ)το γεφύρι στην περιοχή Τριπόταμα ε)το γεφύρι «των Δολιανών». Τελευταία λίγο πιο πάνω από το γεφύρι των Δολιανών  στην κατασκευαζόμενη οδική αρτηρία Τρίπολης – Άστρους  που παρακάμπτει τα Δολιανά στήθηκε πάνω από το ποτάμι μια μεγάλη γέφυρα   από οπλισμένο σκυρόδεμα, για να διευκολύνει την παράκαμψη του χωριού. Είναι συνολικού μήκους 92 μέτρων και αποτελείται από τρία τόξα. Οι δύο τρίστυλοι  τεράστιοι πυλώνες της γέφυρας «φυτεμένοι» στις δύο άκρες της κοίτης του ποταμού,  βαστούν στις πλάτες τους το οδόστρωμα της οδικής αρτηρίας.

     Τέλος στην αριστερή μεριά του Τάνου, ένα ρέμα (χείμαρρος) ξεκινάει από την περιοχή του Παρθενίου, περνάει βόρεια της Αγίας Σοφίας και συνδέεται με αυτόν στην περιοχή της Κουμπίλας. Το ρέμα ονομάζουν οι Αγιασοφίτες «Ξεριά». Ο «Ξεριάς» τέμνει κάθετα, στο ύψος της Αγίας Σοφίας, την οδική «ημιονική» αρτηρία Μάσκλινας –Αγίας Σοφίας-Καστρίου. Η οδική αυτή αρτηρία είχε μεγάλη κίνηση από τις αρχές της δεκαετίας του 1890, όταν λειτούργησε η σιδηροδρομική γραμμή Αθήνας- Καλαμάτας, που περνούσε από το χωριό μας. Επειδή ο «Ξεριάς»  πολλές φορές κατέβαζε πολύ νερό και η διάβασή του γινόταν σχεδόν αδύνατη, από τους πεζοπόρους ταξιδιώτες και τα φορτωμένα ζώα τους, έχτισαν στην δεκαετία του 1900 μονότοξο πέτρινο γεφύρι στο σημείο που η οδική αρτηρία τέμνει κάθετα τον χείμαρο.                    

                                                                   Γιώργος Στυλ.Σκλημπόσιος - Μασκλινιώτης