Ανάπλι 22 Φλεβάρη 2025

           

 

                    Αγαπητοί Μασκλινιώτες και φίλοι του χωριού μας

     

    Τούτες τις ημέρες οι επισκέψεις σας στην ιστοσελίδα που αναφέρεται στην ιστορία του χωριού μας ξεπέρασαν  τις (25.000) εικοσιπέντε χιλιάδες! Νοιώθω απέραντη χαρά και ικανοποίηση που με την  ταπεινή γραφίδα μου κατάφερα  να μεταδώσω  στους σημερινούς Μασκλινιώτες  και  στους απανταχού της γης ευρισκόμενους  πατριώτες μου την ιστορία του χωριού μας  καθώς και εικόνες από την κοινωνική και πολιτισμική ζωή του τόπου μας. Η  επισκεψιμότητα της ιστοσελίδας και η ανάγνωση των κειμένων  ήταν  για μένα  εκπληκτική και απρόσμενη.

     Ξεκίνησα να ξύνει   η γραφίδα μου πάνω στις δημοσιευμένες σελίδες   επειδή πίστεψα πως έπρεπε να μάθει η σημερινή γενιά μου και τα νεαρά βλαστάρια της την ιστορία του χωριού μας.  Την ζωή και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ηρωικοί πρόγονοί μας, σκάβοντας με νύχια και με δόντια την πέτρα και το λιγοστό χώμα για να σταθούν πάνω του, στα  χρόνια της παρουσίας του χωριού μας  στον ευρύτερο χώρο της Κυνουρίας.

      Είμαστε δυστυχώς  μια από τις τελευταίες γενιές  των μόνιμων κατοίκων του.  Οι  κυβερνώντες ,εδώ και πενήντα  χρόνια, πασχίζουν και έχουν αποφασίσει οριστικά και αμετάκλητα με τις ενέργειές τους να σβήσουν την ζωντάνια του χωριού μας, όπως κάνουν για  όλα τα χωριά της  Κυνουριακής γης,  ώστε να μείνουν  τα σπίτια μας κλειστά και αραχνιασμένα. Να σταματήσει να χτυπάει η καμπάνα του «ΑηΓιώργη» μας χαρμόσυνα.

     Όμως  εσείς  και οι λιλιπούτειοι φίλοι μας  να έχετε χαραγμένη στην μνήμη σας πάντοτε  την ιστορία του χωριού μας , τη ζωή, τα ήθη και τα έθιμα των κατοίκων του.  Έτσι θα νοιώθετε υπερήφανοι για την καταγωγή σας. Πρέπει επίσης να συνεχίσετε να αντιστεκόσαστε με όλες σας τις δυνάμεις στις προκλήσεις των κυβερνώντων  και της παγκοσμιοποίησης γενικότερα.                                    

                                                                                                Σας ευχαριστώ

                                                                     Γιώργος Στυλ. Σκλημπόσιος- Μασκλινιώτης

 

      ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΟΚΡΙΕΣ  ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ ΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1950

 

Στο χωριό από την παραμονή της αποκριάς άρχιζαν από κατοίκους του οι προετοιμασίες για να μεταμφιεστούν την επόμενη. Έψαχναν να βρουν τα ρούχα, τα καπέλα και τα μαντήλια που θα φορούσαν την άλλη ημέρα. Την ημέρα της αποκριάς, μετά την εκκλησία και κυρίως τις βραδινές ώρες, οι μεταμφιεσμένοι γυρνούσαν στα συγγενικά και τα σπίτια της γειτονιάς, ευχόμενοι τα «χρόνια πολλά» και την «καλή σαρακοστή» Από το μεσημέρι οι άντρες μάζευαν από τις γειτονικές αυλές των σπιτιών στο αλώνι κάθε γειτονιάς ελιόκλαρα και πουρνάρια για να τα κάψουν το βράδυ. Μόλις βράδιαζε μαζεύονταν όλοι στο αλώνι της γειτονιάς, άναβαν φωτιές στο κέντρο του, και χόρευαν γύρω από τη φωτιά, τραγουδώντας δημοτικά τραγούδια. Τη φωτιά «τάϊζαν» οι νέοι της γειτονιάς  συνεχώς με τα ελιόκλαρα, τα πουρνάρια και τις αφάνες που είχαν μαζέψει  από την ημέρα, για να ζεσταίνονται οι χορευτές και όλοι οι παρευρισκόμενοι και να φωτίζεται ο χώρος του αλωνιού, αφού το ηλεκτρικό φως ήταν ανύπαρκτο τότε.   Στους χορούς συμμετείχαν και οι μεταμφιεσμένοι που επισκέπτονταν όλα τα αλώνια στις γειτονιές του χωριού και σκορπούσαν κέφι με τις παντομίμες τους. Και οι γεροντότεροι του χωριού, που ήσαν ανήμποροι να χορέψουν, κάθονταν γύρω από το αλώνι και συμμετείχαν με τον τρόπο τους στις εκδηλώσεις, σιγοτραγουδώντας μαζί με τους χορευτές.

                                                     Γιώργος Στυλ. Σκλημπόσιος - Μασκλινιώτης

 

 

      Η  ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ  ΤΟΥ   ΧΑΡΤΑΕΤΟΥ  ΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1950 ΑΠΟ  ΤΑ ΣΧΟΛΙΑΡΟΠΑΙΔΑ  ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ

      Τις ημέρες της αποκριάς τα σχολιαρόπαιδα ετοίμαζαν και πετούσαν τους χαρταετούς τους. Εύρισκαν ένα χοντρό καλάμι που θα αποτελούσε τον σκελετό του. Το έκοβαν σε μήκος ενός τουλάχιστον μέτρου περίπου και αφού το έσχιζαν στα τέσσερα σε όλο του το μήκος, έκαναν εγκοπές με κοφτερό μαχαίρι, στις άκρες των καλαμιών που προήλθαν από το σχίσιμο. Έπαιρναν τα τρία από τα σχισμένα καλάμια και τα έδεναν στη μέση χιαστί, φροντίζοντας να διατηρούνται ίσες αποστάσεις ανάμεσά τους, ώστε στο τέλος να έχουν ένα κανονικό εξάγωνο, με ίσα όλα του τα τμήματα. Περνούσαν ένα γερό σκοινί περιφερειακά του εξαγώνου, δένοντάς το σφιχτά στις εγκοπές που είχαν δημιουργήσει στις άκρες των καλαμιών, για να εξασφαλίζουν μόνιμα την ισότητα των τμημάτων του εξαγώνου.

Έβαζαν το σκελετό του χαρταετού πάνω σε ένα μεγάλο χαρτί που είχαν βγάλει από σακούλα λιπασμάτων - που να βρεθούν άλλωστε χρήματα για την αγορά χαρτιού από στην τοπική αγορά- και το έκοβαν γύρω -γύρω στην περίμετρο του εξαγώνου, αφήνοντας περιθώριο ως πέντε εκατοστά. Σε ένα δοχείο ανακάτευαν αλεύρι και έφτιαχναν προζύμι, που το χρησιμοποιούσαν αντί για κόλλα, που ήταν και αυτή εκείνη την εποχή δυσεύρετη. Αφού άλειφαν με προζύμι περιφερειακά το κομμένο χαρτί, το δίπλωναν στις άκρες του και έτσι δημιουργείτο με το χαρτί ένα κανονικό εξάγωνο, πάνω στο σκελετό του χαρταετού.

Έπειτα άρχιζαν την κατασκευή των ζυγιών του χαρταετού: α) τα ζύγια της ουράς και β) τα ζύγια που ρύθμιζαν το πέταγμα του αετού. Για να φτιάξουν τα ζύγια της ουράς έδεναν στη μια άκρη του καλαμιού μια γερή κλωστή από την μια άκρη της, ενώ την άλλη άκρη την έδεναν στην άκρη του γειτονικού καλαμιού, ώστε η κλωστή να σχηματίζει ένα τρίγωνο, με κορυφή του τριγώνου το κέντρο του χαρταετού.

Έφτιαχναν την ουρά του χαρταετού, δένοντας σε μια κλωστή μήκους δύο τουλάχιστον μέτρων και σε αραιά διαστήματα κατά μήκος της κλωστής κομμάτια από εφημερίδες ή άλλα ψαλιδισμένα χαρτιά. Έδεναν την άκρη της ουράς στην κλωστή που σχημάτιζε ανάποδο τρίγωνο και στο σημείο ακριβώς της κορυφής του τρίγωνου που σχημάτιζε η κλωστή.

       Τέλος έφτιαχναν τα ζύγια, που ρύθμιζαν το πέταγμα του χαρταετού. Έδεναν την μια άκρη κλωστής στην μια άκρη του καλαμιού και την άλλη άκρη της στην διπλανή άκρη του άλλου καλαμιού, στην απέναντι ακριβώς μεριά του τριγώνου που είχαν φτιάξει προηγούμενα για τα ζύγια της ουράς, ώστε να σχηματιστεί με την κλωστή ένα ακόμη ισοσκελές τρίγωνο. Τέλος έδεναν γερά την άκρη του κουβαριού (καλούμπα) της κλωστής που προορίζονταν για το πέταγμα του αετού ακριβώς στην μέση του χαρταετού, εκεί που τέμνονταν τα καλάμια μεταξύ τους. Από το κέντρο του χαρταετού και σε απόσταση ίση με τις πλευρές του τριγώνου που σχημάτισαν προηγούμενα, συνέδεαν σφιχτά την κλωστή του κουβαριού με την κλωστή που σχημάτιζε τρίγωνο και στο σημείο ακριβώς της κορυφής του τριγώνου, έτσι ώστε να σχηματίζεται με τις συνδεδεμένες κλωστές μια νοητή πυραμίδα. Ο χαρταετός ήταν πια έτοιμος να πετάξει.

Συνήθως πήγαιναν για το πέταγμα του χαρταετού σε σημεία που φυσούσε αέρας, και κυρίως στα αλώνια της γειτονιάς, αφού εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν πουθενά καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος, για τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας. Τα παιδιά της γειτονιάς μου πετούσαμε τον χαρταετό στο Γιανναρέκο αλώνι που δεν υπάρχει πιά, πάνω ακριβώς από το σπίτι μας στην αγορά. Τώρα βγαίνουν έξω από το χωριό για το πέταγμα του χαρταετού, εκεί που δεν υπάρχουν ηλεκτροφόρα σύρματα.

Ένας κρατούσε με τα δύο του χέρια τον χαρταετό ψηλά, κόντρα στον αέρα, ενώ ένας άλλος, που στεκόταν μερικά μέτρα πιο μακριά, τραβώντας την κλωστή του κουβαριού, ανύψωνε τον χαρταετό στον ουρανό. Αν ο αέρας φυσούσε δυνατά και ο χαρταετός κατά την ανύψωσή του στροβιλίζονταν, διαπίστωναν ότι χρειαζόταν μεγαλύτερο αντίβαρο για να σταθεροποιηθεί, γι’ αυτό τον κατέβαζαν και του πρόσθεταν ακόμη ένα κομμάτι με ουρά που είχαν έτοιμη.

Μόλις απλωνόταν όλο το κουβάρι της κλωστής και ο χαρταετός έφτανε ψηλά, έδεναν την άκρη της σε ένα μικρό ξύλο, για να μην ξεφύγει από τα χέρια τους και την χάσουν μαζί με τον χαρταετό. Ένας κρατούσε το ξύλο με την κλωστή του χαρταετού και οι άλλοι τριγύρω χάζευαν το ύψος του. Πολλές φορές από το ίδιο σημείο πετούσαν δύο και τρείς χαρταετοί, οπότε γινόταν ένας μικρός άτυπος διαγωνισμός μεταξύ των παιδικών ομάδων, τίνος ο χαρταετός θα φτάσει ψηλότερα.

                                        Γιώργος Στυλ. Σκλημπόσιος   - Μασκλινιώτης

 

                                                Ο ΠΟΤΑΜΟΣ ΤΑΝΟΣ

      Σε μικρή απόσταση από το χωριό μας, στην περιοχή της Κουμπίλας, κυλάει τα  νερά του ο ποταμός Τάνος. Εκεί είναι και η συμβολή του με το Βαγιόρεμα, που ξεκινάει από το χωριό. Είναι  χείμαρος ή «ξεριάς» όπως αποκαλούν οι κάτοικοι των Καστριτοχωριών. Έχει τις πηγές του στο βόρειο μέρος του Πάρνωνα και μαζεύει τα νερά  από τα γύρω ρέματα  της περιοχής του Καστριού. Τους περισσότερους μήνες του χρόνου κατεβάζει λίγο νερό μέχρι τα γεφύρια της Γαλτενάς  και από εκεί και κάτω μέχρι τον κάμπο της Θυρέας είναι ξεροπόταμο. Πολλά νερά κατεβάζει λίγες φορές, όταν βρέχει δυνατά στα Καστριτοχώρια  και όταν λιώνουν τα χιόνια πάνω στον βόρειο Πάρνωνα. Τότε κατεβάζει τεράστιες ποσότητες  από νερά, υπερχειλίζει ,κυρίως στις εκβολές του  και πλημμυρίζει τον κάμπο των Δολιανών και του Άστρους. Τα Καστριτοχώρια είναι απλωμένα στο αριστερό μέρος  του ποταμιού, μέχρι την περιοχή του Κοκκινόβραχου, εκεί που είναι σκαρφαλωμένο το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου. Από εκεί και κάτω κοντά  στις όχθες του είναι απλωμένα . Αριστερά είναι χτισμένοι οι οικισμοί Άγιος Γεώργιος, Ντουμινά, Κουμπίλα, Αγια Σοφιά και Μάσκλινα  ενώ δεξιά του είναι το Μελίσσι, η Γαλτενά, ο Στόλος, το Φούντωμα κλπ. Μόλις το ποτάμι περάσει την περιοχή της Κουμπίλας, που εκεί  συμβάλει με τους ξεριάδες  που έρχονται από τις υπώρειες του Αρμακά , της Αγίας Σοφίας και της Μάσκλινας, φαρδαίνει  και συνεχίζοντας μπαίνει στον κάμπο του Άστρους.

   Σε  όλο το διάβα του ποταμιού  έχουν στηθεί πέντε γεφύρια  που ενώνουν τις όχθες του και επιτρέπουν την επικοινωνία των κατοίκων των χωριών που έχουν κτιστεί στο ανατολικό και δυτικό μέρος του. Είναι: α) το Μπερνοριάνικο γεφύρι β)το γεφύρι στην «καλογερική λάκα» δίπλα από το Τσερβάσι  γ)το γεφύρι του  «ΑηΓιώργη» δ)το γεφύρι στην περιοχή Τριπόταμα ε)το γεφύρι «των Δολιανών». Τελευταία λίγο πιο πάνω από το γεφύρι των Δολιανών  στην κατασκευαζόμενη οδική αρτηρία Τρίπολης – Άστρους  που παρακάμπτει τα Δολιανά στήθηκε πάνω από το ποτάμι μια μεγάλη γέφυρα   από οπλισμένο σκυρόδεμα, για να διευκολύνει την παράκαμψη του χωριού. Είναι συνολικού μήκους 92 μέτρων και αποτελείται από τρία τόξα. Οι δύο τρίστυλοι  τεράστιοι πυλώνες της γέφυρας «φυτεμένοι» στις δύο άκρες της κοίτης του ποταμού,  βαστούν στις πλάτες τους το οδόστρωμα της οδικής αρτηρίας.

     Τέλος στην αριστερή μεριά του Τάνου, ένα ρέμα (χείμαρρος) ξεκινάει από την περιοχή του Παρθενίου, περνάει βόρεια της Αγίας Σοφίας και συνδέεται με αυτόν στην περιοχή της Κουμπίλας. Το ρέμα ονομάζουν οι Αγιασοφίτες «Ξεριά». Ο «Ξεριάς» τέμνει κάθετα, στο ύψος της Αγίας Σοφίας, την οδική «ημιονική» αρτηρία Μάσκλινας –Αγίας Σοφίας-Καστρίου. Η οδική αυτή αρτηρία είχε μεγάλη κίνηση από τις αρχές της δεκαετίας του 1890, όταν λειτούργησε η σιδηροδρομική γραμμή Αθήνας- Καλαμάτας, που περνούσε από το χωριό μας. Επειδή ο «Ξεριάς»  πολλές φορές κατέβαζε πολύ νερό και η διάβασή του γινόταν σχεδόν αδύνατη, από τους πεζοπόρους ταξιδιώτες και τα φορτωμένα ζώα τους, έχτισαν στην δεκαετία του 1900 μονότοξο πέτρινο γεφύρι στο σημείο που η οδική αρτηρία τέμνει κάθετα τον χείμαρο.                    

                                                                   Γιώργος Στυλ.Σκλημπόσιος - Μασκλινιώτης