Τετάρτη 16 Μαρτίου 2022

 

                         Η ΕΞΕΛΙΞΗ  ΤΗΣ ΟΝΟΜΑΤΟΔΟΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ

 

 Για τη Μάσκλινα δεν υπάρχουν διαθέσιμα επίσημα έγγραφα, αναφορικά με την ύπαρξη κτισμάτων στην περιοχή ακόμη και σε πρόχειρη μορφή, πριν από την σύσταση του Ελληνικού Κράτους. Η πρώτη επίσημη αναφορά στο θέμα αυτό γίνεται μετεπαναστατικά, αμέσως μετά από την σύστασή του. Συγκεκριμένα, στο Διάταγμα που είναι δημοσιευμένο σε ΦΕΚ του 1834, γίνεται η οριοθέτηση και ο καθορισμός των Δήμων του Νομού Αργολιδοκορινθίας. Εκεί αναγράφονται, κατά τον καθορισμό των δυτικών συνόρων αυτού του νομού τα εξής, μεταγλωττισμένα από την καθαρεύουσα στη δημοτική: «Από τους πρόποδες του όρους Ζάβιτσα, τα σύνορα ανεβαίνουν στην κορυφή της ράχης που κατευθύνεται στα δυτικά, την ακολουθούν, μέχρι τα Καλύβια του Καστρίου και σε μικρή απόσταση από αυτά κλίνουν προς βορρά, προς το Μαίναλο (Ροϊνό) με την ίδια βορινή κλίση ανεβαίνουν προς τη ράχη, στο όρος Παρθένιο…….». Από τα ανωτέρω προκύπτει πως το 1834 η επίσημη ονομασία της οικιστικής περιοχής του χωριού μας ήταν «καλύβια του Καστρίου».

Πρόκειται  για πρόχειρες εγκαταστάσεις, προφανώς Καστριτών  γεωργοκτηνοτρόφων, που ενασχόλησή τους ήταν η κτηνοτροφία και η ελαιοκομία. Υπάρχουν πληροφορίες πως η διαμονή των κατοίκων σε αυτές τις πρόχειρες εγκαταστάσεις ήταν εποχική, ενώ σε αυτά τα καλύβια ελάχιστοι κάτοικοί τους διέμεναν μόνιμα.   Ακόμη και σήμερα  υπάρχουν κτίσματα ή διάσπαρτα απομεινάρια κτισμάτων στη περιοχή Σαμόνι, όπως τα καλύβια των Σκλημποσέων στην Αρτοτίνα, των Κατσιρέων στους Αρκουδιάδες, των Μακρέων στα Καταλύματα και των Μπαμπέων στο «Γραίκι» που του τελευταίου η ετυμολογία  έχει Σλάβικη προέλευση και  σημαίνει μαντρί – σταύλος για ζώα. Εξ’ άλλου η ονομασία της περιοχής «Καταλύματα», κοντά στα σύνορα με τους Αχλαδοκαμπίτικους ελαιώνες, στην ευρύτερη περιοχή του Σαμονιού, επεξηγούμενη γραμματολογικά, αποδεικνύει την ύπαρξη πρόχειρων εγκαταστάσεων παλαιότερα, στις οποίες πιθανώς να στεγάζονταν, πρόχειρα και εποχικά, Καστρίτες ιδιοκτήτες     Οι έποικοι Καστρίτες όμως κράτησαν το τοπωνύμιο «Μάσκλινα» που είχαν δώσει στην περιοχή παλαιότερα οι Σλάβοι που πέρασαν και διέμειναν εκεί. Άλλωστε αυτό ήταν πολύ διαδεδομένο σε όλα τα Καστριτοχώρια. Έτσι  εξακολούθησαν να ονομάζουν την περιοχή «Μάσκλινα» ή «Μάλσιενα» που στα Σλάβικα σημαίνει τόπος με ελαιόδεντρα.

   Αλλά και στην περιοχή που έχει τώρα αναπτυχθεί ο οικισμός του χωριού πιθανώς να υπήρχαν, την ίδια χρονική περίοδο, διάσπαρτες οικιστικές εγκαταστάσεις των κατοίκων του Καστρίου, που αποτέλεσαν μετέπειτα τον οικιστικό πυρήνα του χωριού μας. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα αρχεία του οικισμού, αφού από το 1835 βρίσκουμε σε αυτά  επώνυμα κατοίκων του οικισμού που εξακολουθούν να υφίστανται μέχρι σήμερα.

    Στα 1851 ο  Έλληνας λόγιος Ιάκωβος Ρ. Ραγκαβής σε έρευνά του που αναγράφει την σύνθεση των δήμων σημειώνει ότι το δήμο Τανίας αποτελούσε ένας ενιαίος οικισμός, το «Καστρί», που ήταν η έδρα του δήμου. Όμως ο Ραγκαβής έπειτα από την αναγραφή του ενιαίου οικισμού «Καστρί» προσθέτει το όνομα ενός «δευτερογενούς» οικισμού -του χωριού μας- «Μάσκλινα, θέσις ολίγον κατωκημένη». Σημειώνει χωριστά τη Μάσκλινα γιατί, όπως αναφέρει, ήταν οικισμός που είχε αρχίσει να δημιουργείται το 1851 και επειδή βρισκόταν σε μεγάλη απόσταση από τα άλλα Καστριτοχώρια. Έτσι για πρώτη φορά στα 1851 σημειώνεται η διεύρυνση του δήμου Τανίας, με την προσθήκη ενός νέου Καστρίτικου «δευτερογενούς» οικισμού, της Μάσκλινας.

 Η έναρξη της οργανωμένης δημιουργίας του οικισμού της Μάσκλινας την δεκαετία του 1850 ενισχύεται και από την ανέγερση την περίοδο αυτή στη νότια περιοχή του οικισμού ενός μικρού σε μέγεθος ναού, του Αη Γιώργη, που στις εικόνες του τέμπλου του που φυλάσσονται στο σκευοφυλάκιο του νέου ναού, αναγράφεται  χρονολογία ιστόρησής τους το έτος 1859

Αργότερα, σύμφωνα με την έγκυρη συλλογή νομοθετημάτων για την δημόσια και την δημοτική διοίκηση, που δημοσιεύθηκε στα 1861, τον Δήμο Τανίας αποτελούσε τότε η μονή Τιμίου Προδρόμου και τα εφτά «πρωτογενή» Καστριτοχώρια, διαφοροποιημένα πάλι καθένα με το δικό του όνομα. Όμως σε αυτά τα χωριά είχε προστεθεί για μια ακόμη φορά και ο δευτερογενής Καστρίτικος οικισμός, το χωριό μας -η Μάσκλινα- που δεν ήταν πλέον «θέσις ολίγον κατωκημένη», αλλά είχε αναπτυχθεί σε οικισμό. Έτσι τα χωριά που συναποτελούσαν το Δήμο Τανίας έγιναν οκτώ. Σε αυτά τα οκτώ χωριά, όπως φαίνεται από επίσημες απογραφές του πληθυσμού που ακολούθησαν, προστίθενται διαδοχικά και όχι όλοι ταυτόχρονα, και άλλοι «δευτερογενείς» οικισμοί του Καστρίου, με αποτέλεσμα να διευρύνεται ο δήμος αυτός. Ο οικισμός της Μάσκλινας εμφανίζεται επίσημα στην απογραφή του πληθυσμού του 1879.Στην απογραφή του έτους αυτού, εκτός από τον Άγιο Νικόλαο (έδρα του Δήμου), εμφανίζεται για πρώτη φορά το χωριό μας, καθώς και ο οικισμός του Στόλου. Στην απογραφή του πληθυσμού του 1889 εμφανίζεται πάλι το χωριό μας, ενώ στην απογραφή του 1896 εμφανίζεται μαζί με τους οικισμούς της Αγίας Σοφίας και του Στόλου.

Επίσης στο βιβλίο «Ελληνική Χωρογραφία» του Ιωάννη Νουχάκη, που στηρίζεται στην απογραφή του πληθυσμού του 1889, ως οικισμός του δήμου Τανίας αναφέρεται για μια ακόμα φορά και η Μάσκλινα. Η ονομασία «Δήμος Τανίας» καθιερώθηκε από το 1834 και διατηρήθηκε ως την κατάργησή του το 1912. Μέχρι τότε η Μάσκλινα ανήκε διοικητικά σε αυτό το δήμο. Κατά την κατάργηση του Δήμου Τανίας και την ίδρυση κοινοτήτων, τον Δήμο αποτελούσαν οι εξής οικισμοί: 1)Ο Άγιος Νικόλαος, 2)η Αγία Σοφία, 3)η Γαλτενά, 4)ο Δραγαλεβός, 5)του Καράτουλα, 6)η Κουμπίλα, 7)το Μεσορράχι, 8)του Μπερνορή, 9)η Ντουμινά, 10)η Πλατάνα, 11)του Ρούβαλη, 12)το Τσορβάσι, 13)το Φούντωμα, 14)η Μονή του Τιμίου Προδρόμου και 15)η Μάσκλινα.

Το 1912 ειδικός νόμος όριζε ότι, οι οικισμοί  που είχαν α) περισσότερους από τριακόσιους  (300) μόνιμους κατοίκους και β) σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης «αναγνωρίζονται», δηλαδή γίνονται χωριστές κοινότητες. Επειδή ο οικισμός της Μάσκλινας συγκέντρωνε τις προϋποθέσεις αυτές, αναγνωρίστηκε σε «κοινότητα Μάσκλινας», με έδρα τον ομώνυμο οικισμό. Αναγνωρίστηκε σε κοινότητα με αυτή την επωνυμία, με το από 18-8-1912 Β.Δ. που δημοσιεύθηκε στο αριθμ 252/1912 Φ.Ε.Κ. (τεύχος Α΄). Αρχικά την κοινότητα αποτέλεσαν οι καστρίτικοι δευτερογενείς γειτονικοί οικισμοί α)Μάσκλινα και β) Αγία Σοφία. Ο οικισμός της Αγίας Σοφίας αποσπάστηκε και αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα το έτος 1913. Το όνομα Μάσκλινα διατήρησε ο οικισμός μέχρι το 1927.

Με διάταγμα που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 179/1927(τεύχος Α΄), στις 20-8-1927 ο οικισμός Μάσκλινα, επειδή το όνομά του ήταν, όπως προαναφέρθηκε, «ξενόφωνο» (Σλαβικής προέλευσης), μετονομάστηκε σε «Ελαιοχώριον». Την ίδια περίοδο και για τον ίδιο λόγο, μετονομάστηκαν και οι άλλοι οικισμοί του τέως δήμου Τανίας. Έτσι το χωριό Μπερνορή μετονομάστηκε Ωριά, το χωριό Δραγαλεβός μετονομάστηκε ΄Ελατος, το χωριό Ρούβαλη μετονομάστηκε Νέα Χώρα και το χωριό Τσoρβάσι μετονομάστηκε Περδικόβρυση.

 

                                                                                                   Γ.Σ. Μασλινιώτης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

    ΤΑ ΧΑΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ   Τα χάνια δεν είναι δημιούργημα των νεωτέρων χρόνων αλλά ανάγονται στους αρχαίους χρόνους...