ΟΙ ΜΑΣΚΛΙΝΙΩΤΕΣ ΑΓΩΓΙΑΤΕΣ

 

Μέχρι την δεκαετία του 1930 το μοναδικό μέσο μεταφοράς ανθρώπων και εμπορευμάτων ήταν το τραίνο που περνούσε από το χωριό μας. Δεν είχαν ανοιχτεί αυτοκινητόδρομοι στην ευρύτερη περιοχή της Κυνουρίας. Η διακίνηση ανθρώπων και εμπορευμάτων στην περιοχή αυτή γινόταν: α) με πεζοπορία, «με τα πόδια» όπως έλεγαν, β) με ιδιόκτητο μεγάλο ζώο, μουλάρι ή γαϊδούρι και πολύ σπάνια με άλογο, αφού στην περιοχή εκείνη την εποχή υπήρχαν ελάχιστα και γ) με μισθωμένο από τον ταξιδιώτη γαϊδουρομούλαρο. Τα ζώα ή ανήκαν στον ιδιοκτήτη των μεταφερομένων εμπορευμάτων ή ήταν μισθωμένα μαζί με τον οδηγό τους που κατά κανόνα ήταν και ιδιοκτήτης τους. Έτσι προέκυψε το επάγγελμα του «αγωγιάτη» και πολλοί από τους κατοίκους του χωριού, εκτός από τις γεωργικές ασχολίες τους, ασκούσαν δευτερευόντως και αυτό το επάγγελμα. Μετέφεραν με τα μουλάρια τους ανθρώπους και εμπορεύματα «με πληρωμή» από την Μάσκλινα που ως εκεί έφταναν με το τραίνο, μέχρι το Καστρί, τον Άγιο Πέτρο και σε ολόκληρη την ορεινή Κυνουρία.

Οι αγωγιάτες και οι στρατοκόποι τις ανάστερες και παγωμένες νύχτες του χειμώνα, που δεν έβλεπαν να περπατήσουν πάνω στις κακοτράχαλες πέτρες, διπλώνονταν με τη χλαίνη τους και καβαλούσαν πάνω στα μουλάρια τους, εμπιστευόμενοι τον εαυτό τους σε αυτά, που είχαν το προνόμιο να «βλέπουν» την νύχτα το δρόμο, για να τους οδηγήσουν με ασφάλεια στον προορισμό τους. Ανέβαιναν τον Αρμακά, περνούσαν την ΑγιαΣοφιά και έπαιρναν το σκληρό και άδενδρο μονοπάτι της «Λαγκάδας». Όταν περνούσαν πιά και την «κορφή της Λαγκάδας» έφταναν σε ένα άνυδρο, κακοτράχαλο οροπέδιο, το Δραγούνι, οπότε αντίκρυζαν δεξιά, κοντά στο δρόμο τους, το χάνι του «Τριανταεφτά» και έσπαγε λίγο ο πάγος της μοναξιάς που πλάκωνε την ψυχή τους, ελπίζοντας πως υπάρχει εκεί κοντά κάποια ανθρώπινη ψυχή να προστρέξει για βοήθεια, αν χρειαζόταν. Όταν περνούσαν και από το Χάνι του «Κοσκινά» που ήταν παραπάνω, συναντούσαν εκεί και άλλους στρατοκόπους που έφταναν προερχόμενοι από άλλες κατευθύνσεις, αντάλλασαν πέντε κουβέντες μεταξύ τους, ξεκουράζονταν για λίγο και ανανεωμένοι συνέχιζαν το δρόμο τους, παίρνοντας τον κατήφορο για το Καστρί και τον Άγιο Πέτρο.

Άλλοι Μασκλινιώτες αγωγιάτες πάλι φόρτωναν στα μουλάρια τους εμπορεύματα που είχαν φτάσει μέχρι το χωριό με το τραίνο και, ιδιαίτερα την περίοδο του τρύγου των αμπελιών, τα ασκιά με το μούστο και τα μετέφεραν στο Άστρος, στο Κορακοβούνι στον Άγιο Ανδρέα και στα άλλα χωριά της βορειοανατολικής Κυνουρίας. Στο δρόμο τους σταματούσαν να πάρουν μια ανάσα αυτοί και τα ζώα τους στα χάνια του «Τσιμούρη», που ήταν χτισμένα στην περιοχή της Πλατάνας, ακριβώς πάνω στον οδικό κόμβο Μάσκλινας –περιοχής Θυρέας και είχαν ασταμάτητη κίνηση μέρα νύχτα, γι’ αυτό και λειτουργούσαν σε εικοσιτετράωρη βάση. Από εκεί συνέχιζαν τον σχετικά βατό χωματόδρομο για τον προορισμό τους.

O χωριανός μας δάσκαλος Γ.Μίλης σημειώνει πως: «όλα τα εμπορεύματα και οι άνθρωποι με προορισμό την ΑγιαΣοφιά, το Καστρί, τον Άγιο Πέτρο και όλα τα γύρω μικρότερα χωριά κατέβαιναν στο Ελαιοχώρι και με τα ζώα πήγαιναν στα χωριά. Αποστάσεις από μια έως πέντε ώρες. Την μεταφορά των ανθρώπων με τα ζώα την έλεγαν «καβάλες».

Έτσι ημέρα και νύχτα οι Μασκλινιώτες αγωγιάτες με 150-200 μουλάρια μετέφεραν άλευρα και παντός είδους εμπορεύματα σε όλα τα χωριά, αλλά κυρίως στα δύο κεφαλοχώρια Καστρί και Άγιο Πέτρο, που είχαν μεγάλη ζωή και κίνηση. Από εκεί κατά την επιστροφή μετέφεραν πατάτες, κεράσια, βύσσινα και άλλα προϊόντα που προορίζονταν για να μεταφερθούν σιδηροδρομικώς στις αγορές του Άργους και των Αθηνών.

Το αγώγι μέχρι Καστρί, Άγιο Πέτρο είχε 35 με 40 δραχμές. Πολύ μικρό αν το συγκρίνει κανείς με τα έξοδα του πεταλώματος του μουλαριού, την αξία των παπουτσιών, τις τιμές των τροφίμων, αφού 10 δραχμές είχε η οκά το αλεύρι. Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στα αγροτικά, βιομηχανικά και βιοτεχνικά προϊόντα, η φτώχεια και η μεγάλη προσφορά εργασίας, δημιουργούσαν την ανισότητα αυτή, που επακόλουθο είχε και την ανθρώπινη εκμετάλλευση.

Με τα αγώγια και την συγκοινωνία το Ελαιοχώρι είχε πολλά μαγαζιά, μπακάλικα, εμπορικά, ταβέρνες, χασάπικα και μεγάλη κίνηση και ζωή. Όλα όμως πήραν την κατιούσα, όταν τέλειωσε ο αυτοκινητόδρομος Τριπόλεως-Καστρίου-Αγ. Πέτρου- Άστρους και οι μεταφορές ανθρώπων και εμπορευμάτων εγίνοντο με τα αυτοκίνητα».

Σήμερα όλα τα μονοπάτια έχουν ρημάξει  και αποτελούν για τους λίγους εναπομείναντες υπέργηρους Μασκλινιώτες μια γλυκόπικρη ανάμνηση.

                                                                                     Γ.Σ.Μασκλινιώτης